[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Kościół katolicki uwa\
ali za instytucję szatańską,  babilońską wsze-tecznicę".Końcem świata miał być kosmiczny po\
ar.Dusze powrócą do Boga, a materia ulegnie uni-cestwieniu.Konsekwencją tej eschatologii było zało\
enie, \
e wszyscy ludzie będą zbawieni po odpo-wiednio długim okresie wcieleń  jedyny optymistyczny rys tej surowej herezji.Czy herezji? Fernand Niel postawił śmiałą, ale prawdopodobną tezę, \
e katarowie nie byli heretykami,ale twórcami nowej religii całkowicie odmiennej od rzymskiego katolicyzmu.Jeśli przyjmiemy tozało\
enie, wyprawa krzy\
owa przeciw albigensom staje w nowym świetle, a racje moralnekrzy\
owców muszą ulec powa\
nemu zakwestionowaniu.Autor tego szkicu nie jest zawodowym historykiem, tylko opowiadaczem.To go zwalnia od nauko-wego obiektywizmu, dopuszcza sympatie i pasje.Zresztą nie są od nich wolni uczeni.Wystarczy po-równać dwie głośne ostatnio prace na temat wyprawy krzy\
owej przeciw albigensom: profesora PiotraBelperrona i Zoe Oldenbourga  obie z
ródłowe przecie\
, ale całkowicie sprzeczne w ocenie i wnio-skach.Nie tylko ci, którzy działają w historii, ale tak\
e ci, którzy o niej piszą, czują, jak za ich plecamistaje czarny demon nietolerancji.Pewnym usprawiedliwieniem będzie fakt, \
e mówimy o pokonanych.W marcu 1208 roku papie\
Innocenty III uroczyście ogłasza wyprawę krzy\
ową przeciwkochrześcijańskiemu księciu Tuluzy Rajmundowi VI  kuzynowi króla francuskiego, szwagrowi królaangielskiego i aragońskiego, jednemu z największych suwerenów ówczesnej Europy.Rozległe jegopaństwo, obejmujące tak\
e Prowansję i opierające się na południu o Pireneje, potę\
ne było nie tylko zpowodu aliansów i węzłów feudalnych.Miasta liczne i bogate były dziedzicami ducha wolności i sta-rej śródziemnomorskiej cywilizacji.Rządziły się prawem rzymskim, a demokratycznie wybieraneorgana władzy  rada miejska, konsulowie, były faktycznymi suwerenami.Największe z nichstanowiły właściwie republiki autonomiczne z własnym sądownictwem i z taką ilością przywilejów, ojakich długo marzyć nawet nie mogły miasta Północy.Atmosfera wolności i równości panowała w\
yciu społecznym tych zbiorowisk ludzkich, \
yjących poza przesądami religijnymi i rasowymi.Arabscy lekarze cieszyli się powszechnym szacunkiem, a śydów spotykało się często we władzachmiejskich.Nie tylko w stolicy kraju,  w ró\
owym mieście", Tuluzie, która była trzecim miastemEuropy po Rzymie i Wenecji, ale tak\
e w takich ośrodkach, jak Narbonne, Avi-gnon, Montpellier,Beziers na długo przed zało\
eniem uniwersytetów działały słynne szkoły medycyny, filozofii,astronomii i matematyki, i to w Tuluzie, a nie w Pary\
u, po raz pierwszy wykładano filozofięArystotelesa, poznanego za pośrednictwem Arabów.Stan umysłów na tych ziemiach przywodzi namyśl czasy Renesansu i tu właśnie, a nie we Włoszech, biło jego pierwsze z
ródło.Język południaFrancji, zanim po podboju kraju spadł do roli narzecza  langue d'oc, był językiem poezji dla całejEuropy i w XII, XIII wieku poeci niemieccy, angielscy, francuscy, włoscy i katalońscy z zapałemnaśladująwielką lirykę trubadurów.Nawet Dante miał początkowo zamiar napisać Boską Komedię w langued'oc.Jeśli jest rzeczą słuszną poszukiwanie w jednym słowie jakiegoś języka klucza do zrozumieniazamarłej cywilizacji, to tym, czym dla Greków była kalos kagatos, a dla Rzymian virtus, tym dlaPołudnia była paratge, słowo spotykane i odmieniane nieskończoną ilość razy w poematachtrubadurów, a oznaczające i honor, i prawość, i równość, i potępienie prawa pięści, i szacunek dlaosoby ludzkiej.Mo\
na zatem śmiało mówić, \
e na południu obecnej Francji istniała cywilizacja odrębna i wyprawakrzy\
owa przeciwko albigensom była starciem dwu kultur.Klęska, która spotkała księstwo Tuluzy,jest jedną z katastrof takich, jak zagłada cywilizacji kreteńskiej czy Majów.Paradoksem tej cywilizacji jest współistnienie epikurejskiego stylu \
ycia, \
arliwej poezji miłosnej zweneracją katarów, którzy przecie\
gorszyli Kościół swym przesadnym ascetyzmem.Aby wyjaśnić tęzagadkę, uczeni domyślają się, \
e Dama w poezji trubadurów jest symbolem Kościoła katarów.Tezaco najmniej ryzykowna.Niemniej badania wykazały, \
e niektórzy trubadurowie znajdowali się podwpływem herezji (a tak\
e mistycznej poezji arabskiej) i miłość pojęta była nie jako pasja cielesna, alejako metoda doskonalenia się duchowego i moralnego.** Jaufre Rudel pisze: .mam prajjaciółkę, lecz nie wiem, kim ona jest, i, na duszę, nigdy jej nie widziałem.choć kocham jątak mocno.2adne szczęście nie jest dla mnie równie wielkie, jak posiadanie miłości dalekiej" [ Pobierz całość w formacie PDF ]