[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Jeśl i natomi ast wybi erze refleksyjne myśl enie, ni e bę�dzie mógł dojść do niczego i nnego jak tyl ko do szacunkudla życia.Wszelkie myśl eni e, o którym ludzie twierdzą, żeprowadzi do sceptycyzmu albo do życia bez etycznych i de�ałów, ni e jest myśl eni em, lecz pozorem myśl eni a występu�jącą bezmyślnością, o czym świ adczy brak zai nteresowani adla tajemnicy życia i świata.Szacunek dla życia zawi era w sobie rezygnację, afirmacjęświ ata i życia oraz etykę, trzy podstawowe el ementy świ a�topoglądu jako wzaj emni e powi ązane z sobą rezultaty my�ślenia.Dotąd istniały świ atopogl ądy rezygnacji, świ atopogl ądyafirmacji świ ata i życia i światopoglądy, które próbowałyzadośćuczyni ć wymagani om etyki.Ani j eden z tych świa�topogl ądów nie potrafił zjednoczyć wszystki ch trzech el e�mentów.Możl i we staje się to dopiero, gdy światopoglądy,zgodnie ze swą istotą, wywodzą się z ogól nego przekonania0 potrzebie czci dla życia.Rezygnacja i afirmacja świ ata1 życia ni e posiadają własnych odrębnych istnień obok etyki.Są jej dol nymi oktawami.165Wywodząc się z realistycznej koncepcji, etyka szacunkudla życia jest realna i prowadzi człowieka do realnej ni e�ustannej konfrontacji z rzeczywistością.Na pi erwszy rzut oka mogłoby się wydawać, że cześć dlażycia jest czymś zbyt ogólnym i abstrakcyjnym, żeby mogłostanowi ć treść jakiejś etyki w życiu.Al e świ adomość ni epowi nna się troszczyć o to, czy słowa brzmią dostatecznieżywo, lecz o to, aby okazywały się trafne i miały sens.Ktoul egni e działaniu etyki szacunku dla życia, wkrótce odczu�je przez to, czego ona od niego zażąda, jaki ogień płoni ew tych pozornie martwych słowach.Etyka szacunku dlażycia jest ideą uniwersalną, jest rozszerzoną etyką miłości.Jest uznaną, wynikającą z refleksji, etyką Jezusa.Etyce szacunku dla życia zarzuca się także, że zbyt wi e�l e wartości przypisuje przyrodzonemu życiu.A
atwo możnaodeprzeć ten argument stwierdzeniem, że dotąd błędemwszystki ch etyk było, iż życie jako takie nie stanowi dlanich tajemniczej wartości.Wszelki e duchowe życi e przy�chodzi do nas w życiu nadanym przez naturę.Szacunek dlażycia rozumi e się wi ęc jako szacunek dla natury i ducha.Mąż w przypowieści Jezusa ratuje ni e duszę zagubionejowcy, ale całą owcę.Z siłą szacunku dla życia danego przeznaturę wzrasta siła szacunku dla życia duchowego.Za szczególnie zaskakujące uważa się w etyce szacunkudla życia to, że ni e czyni ona różnic mi ędzy wyższym a niż�szym, bardziej wartości owym i mniej wartości owym ży�ciem.Ma swoje powody, żeby tego nie czynić.Zamiar ustanowieni a powszechni e uznanych różnic war�tości między żywymi istotami kończy się na tym, że osądzasię j e według tego, czy nam, ludziom, według naszego odczu�cia, zdają się być bliższe, czy dalsze, co jest miarą całko�wi ci e subiektywną.Kto z nas wie, jakie znaczenie ma ży�wa istota sama w sobie i wpisana w porządek kosmi czny?W następstwi e różnicowani a powstaj e pogląd, że istniejeżyci e bezwartościowe, któremu, jeśli się szkodzi i niszczyje, nic nie przeszkadza.Przez życie bezwartościowe możnarozumieć, zależnie od okoliczności, rodzaje i nsektów alboprymi tywne ludy.Dl a człowieka kierującego się wskazani ami etyki wszelkieżyci e jest święte, także to, które z ludzkiego punktu wi �dzenia wydaj e się niżej stojące.Wartościuje tyl ko w pew�nych wypadkach, zmuszony bezwzgl ędną koniecznością, mia�nowici e gdy znajdzie się w sytuacji, ki edy musi decydować,które życie ma poświęci ć dla utrzymani a innego.Przy ta-166ki ch decyzjach człowiek musi być świadomy, że postępujesubi ektywni e i samowol ni e i że ponosi odpowiedzialność zażycie, które poświęcił.Cieszę się nowymi środkami leczniczymi przeci w śpiączce,które pomagają mi zachować życie w przypadkach, którymdotąd przygl ądałem się bezsilny.Al e za każdym razem, gdymam pod mi kroskopem zarazek śpiączki, nasuwa mi się myśl,że niszczę to życie, aby uratować inne.Odkupuję od tubyl�ców młodą rybitwę, którą złapali na mieliz
nie, żeby ją ura�tować z okrutnych rąk.Al e za chwil ę muszę zdecydować,czy pozwoli ć jej zginąć z głodu, czy zabijać pewną liczbęrybek dziennie, żeby ptaka utrzymać przy życiu.Decyduj ęsię na to drugie.Każdego dnia jednak odczuwam tę decyzjęjako coś przytłaczającego; oto na moją odpowiedzialność jed�no życie zostało poświ ęcone dla drugiego.Stojąc wraz z wszel ki m stworzeni em wobec prawa samo-rozdwojenia woli życia człowi ek nieustannie uwi kłany jestw sytuacje, w których własne życie, a także życi e w ogóle,może zachować tyl ko kosztem życia innego.Jeśl i jego po�stępowani e zgodne jest z etyką czci dla życia, wówczas szko�dzi życiu i niszczy je tyl ko z konieczności, której ni e da sięuniknąć, ale nigdy z bezmyślności.Jeśli zaś człowi ek możesobie pozwoli ć na niezależność, szuka okazji do satysfakcji,aby życiu pomóc i odwrócić od niego cierpienie i zagładę.To, że uniwersalna etyka szacunku dla życia, współczuciewobec zwierząt  tak często określane jako sentymenta�lizm  uważa za obowiązek, od którego żaden myśl ącyczłowi ek nie może się uchylić, sprawi a mi szczególną przy�jemność, poni eważ od młodości oddany byłem ruchowi opie�ki nad zwierzętami [ Pobierz całość w formacie PDF ]