[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Głosił harmonię, rozumny ład świata, strukturę stworzoną przez Boga, w której każdy element ma swoje miejsce ( pojęcie drabiny bytów ).Najważniejsze w tej filozofii jest przezwyciężenie, przełamanie dualizmu ciała i duszy.Na przełomie lat 1181 / 1182  w zimie, w Asyżu urodził się jeden z największych teologów Kościoła katolickiego, mowa oczywiście o św.Franciszku.Był synem bogatych rodziców, w związku z czym chodził do odpowiednich dla swojej klasy społecznej szkół.Szybko nabrał manier arystokratycznych, a jego życie zaczęło się sprowadzać do wiecznych zabawy, uciech, flirtowania z kobietami.Jednakże zawsze marzył, żeby zostać rycerzem w pięknej błyszczącej zbroi.W tym czasie miasta włoskie prowadziły z sobą wojny najczęściej o zupełnie błahe sprawy.Do jednej z takich walk, z Perugią, ochotniczo zaciągnął się Giovanni Bernardone, bo tak na prawdę nazywał się św.Franciszek.Przegrali i św.Franciszek znalazł się w więzieniu.W tym czasie pierwszy raz zaczął się zastanawiać nad swoim życiem, nad jego sensem, nad tym co robi.Jednak powrót do domu oznaczał dla niego powrót do poprzedniego życia - marnotrawstwo pieniędzy, zabawy, kobiety,.  Należy zaznaczyć, że w tym czasie ojciec był z niego bardzo zadowolony.W końcu zdecydował się na realizowanie swoich marzeń o byciu rycerzem, ale w drodze na wojnę ciężko zachorował.W czasie długotrwałej choroby znowu zastanawiał się nad sobą.Po wyzdrowieniu zmienił się, był zamknięty w sobie,  w związku z czym jego przyjaciele odwrócili się od niego, szydzili z niego, a nawet rzucali kamieniami.Pewnego razu jechał na koniu i zobaczył trendowatego, ominął go z obrzydzeniem, ale po chwili wrócił, zsiadł z konia i pocałował chorego w rękę - - był to przełomowy moment w jego życiu.Potem dał trendowatemu wszystkie wartościowe rzeczy, jakie miał przy sobie - od tego zaczęło się rozdawanie majątku przez św.Franciszka.W tym czasie ojciec bardzo się nim martwił, najpierw próbował go przekonywać do zmiany, prosił, nakłaniał, aż w końcu zamknął go w więzieniu domowym - w schowku pod schodami, a na koniec wytoczył mu proces przed biskupem.Oskarżył go przede wszystkim o marnotrawienie majątku przez rozdawanie go żebrakom.Po tych zarzutach św.Franciszek zdjął całe ubranie jakie miał na sobie i oddał je ojcu ze słowami: Od tąd mam pełne prawo powiedzieć "Ojcze nasz, który jesteś w niebie", biskup zrozumiawszy jego słowa okrył go swoim nakryciem.Tak rozpoczęła się właściwa część życia świętego.Założył zakon, którego członkowie mają naśladować Jezusa.Głónymi założeniami jego filozofii były miłość, radość i ubóstwo.Miłość jest podstawą wiary, jest to miłość do każdej żywej istoty jako do brata i siostry - dlatego potępiał umartwianie cielesne.Głosił radość z faktu istnienia, z piękna świata, z pracy, ze zwykłych obowiązków.Nie propagował ubóstwa dla pokuty, ale dla jedności z ubogimi.Twierdził, że człowiek tylko wtedy jest wolny i szczęśliwy, gdy posiada tylko tyle ile jest mu potrzebne do życia.Ktoś kto ma majątek martwi się o niego, jest jego niewolnikiem.Życie św.Franciszka i jego towarzyszy poznano na podstawie anonimowego dzieła pt.: Kwiatki św.Franciszka.Z kulturą religijną ściśle była zespolona kultura rycerska, dworska o akcentach wyraźnie świeckich.W przeciwieństwie do literatury kościelnej tworzona była w językach narodowych ( Pieśń o Rolandzie, Pieśń O Nibelungach, opowieść o Tristianie i Izoldzie ).W tych utworach motywem przewodnim nie jest gorliwa wiara, za to częściej mówi się w nich o przygodach i czynach walecznych rycerzy, o turniejach, walkach.Jednak tutaj też jest widoczny wszechobecny teocentryzm - Roland głosi hańbę dla pogan, prawo dla chrześcijan, a umierając ofiarowuje Bogu prawą rękawicę, chcąc pokazać przez to że jest wasalem Boga.Zarówno najstarsza polska pieśń religijna, uznawana także za pierwszy polski hymn narodowy, Bogurodzica jak  i  Lament świętokrzyski  ( czyli Posłuchajcie bracia miła, lub też Żale Matki Boskiej pod krzyżem ) dowodzą, że w Polsce kult maryjny był już w tym czasie bardzo powszechny.Ten drugi utwór jest monologiem Matki Boskiej, ukazuje jej rozpacz, gdy patrzy na śmierć syna,  chciałaby dziecku ulżyć w cierpieniu, ale nie może.Matka Boska zachowuje się jak każda inna matka, która rozpacza po stracie dziecka.Niekwestionowaną zdobyczą średniowiecza jest wykształcenie się aż trzech stylów w ówczesnej sztuce.Największy z nich - styl bizantyjski - powstał na Wschodzie, w Cesarstwie Bizantyjskim już około V wieku naszej ery.Sztuka ta, która z czasem stała się oficjalną sztuką Kościoła Wschodniego, przeniknęła zarówno do architektury ( budowa krzyżowo - łukowa na rzucie krzyża greckiego wpisanego w czworobok, z największą kopułą centralną pośrodku i czterema niższymi po bokach ), malarstwa ( wspaniałe ikony, freski, mozaiki z kolorowych kamieni ), rzeźby, muzyki ( hymny bizantyjskie, muzyka cerkiewna ) - jak i do rzemiosła artystycznego ( złotnictwo, wyroby z kości słoniowej ).Zabytki w tym stylu przetrwały  do  dzisiaj  w  Wenecji   ( w  bazylice  św.Marka  ),  na  Półwyspie  Apenińskim ( kościół San Vitale w Rawennie z VI w.) i na Sycylii ( kaplica w zamku królewskim w Palermo ).W Polsce w tym stylu budowano kaplice pałacowe pierwszych Piastów.Najcenniejszym jednak zabytkiem sztuki sakralnej wywodzącej się ze szkoły bizantyjskiej jest u nas obraz Czarnej Madonny w jasnogórskim klasztorze.Drugi ze stylów średniowiecza to styl romański - wykształcił się tuż po roku 1000, a jego ojczyzną były tereny dzisiejszej Francji.Budowle w stylu romańskim cechowała masywność, gdyż były przystosowane do warunków obronnych ( grube mury, małe okienka zakończone półkoliście, wąskie strzelnice ) [ Pobierz całość w formacie PDF ]