[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.I odmierzają w nim bramę, z której strony pragną, awchodzi się do niej po pomoście z drzewa.Opis wierny.Stary podróżnik rzetelnie informował.W rok po wizycie w Kaliszu odwiedziłem wykopaliska na Grodach Czerwieńskich wokolicach Hrubieszowa.Badacze stwierdzili, że historyczny Czerwień to dzisiejsza wioskaCzermno.Wały Czerwienia zachowały się.Ongi okolica była tak bagnista i mokra, że jeden zuczonych postawił pytanie, czy aby drużyny Włodzimierza Wielkiego (który w roku 981zdobył Czerwień na Lachach) nie dotarły do tych wałów łodziami.Osiedla miejskiezajmowały wyniosłości, sterczące z mokradeł.Aączył je w całość system grobel, dostatecznieszerokich, by mogły się wyminąć dwa wozy.Jak widzimy, stare osadnictwo miejskie nie stroniło u nas od terenów podmokłych, anawet zdecydowanie wodnistych.Bo i gród łęczycki stał wśród trzęsawisk.Dawało tooczywistą korzyść, ponieważ broniło przed napadami.Wymowny jest przytoczony przedchwilą opis ruskich szturmów na wały Kalisza.Jednakże z czasem przyszło porzucićprawieczny system.W 1233 roku zdobył Kalisz Henryk Brodaty, dziedzic Wrocławia.Działał zgodnie zdobrem Polski, którą pragnął zjednoczyć, oraz z prawem, bo Władysław Laskonogi zapisał61mu testamentem swą dzielnicę.Dopiero Brodaty przeniósł Kalisz bardziej na północ idokonał lokacji miasta na prawie magdeburskim (mówiąc ściślej - zastosowano tu tęodmianę, która od Zrody Zląskiej zwie się prawem średzkim ).Ale stary gród i otaczające goszerokim wieńcem osiedla zniszczały i popadły w zapomnienie z innych powodów.TeresaWąsowiczówna interesująco udowadnia, że zrujnowały je powodzie, w które obfitowałapierwsza polowa XIII wieku.Ludzie kolonizowali tereny wyżynne, wycinali lasy.Zmieniłysię warunki bezpieczeństwa w dolinach rzek.%7ładna z tych okoliczności nie przeczy jednak tezie, że prapolski Kalisz był miastem.Inaczej wybudowanym, niezwartym urbanistycznie, ale niewątpliwym miastem.Przemawiaza tym argument z wielu względów zasługujący na uwagę.W tym dawnym Kaliszu mieściłasię gmina żydowska.Nie odpowiada prawdzie pogląd, że %7łydzi trudnili się w tym czasiewyłącznie operacjami pieniężnymi, ale przecież na pewno stanowili grupę typowo miejską.Mieszko Stary zatrudniał ich w swej mennicy (istnieją oryginalne monety, na którychhebrajskimi literami wyobrażono polskie słowa: Mszka, krol polski), opiekował się nimi, alenie on ich sprowadził do Kalisza.Przebywali tu już od dawna.Historycy uczą nas nie od wczoraj, że kolonizacja niemiecka jest pojęciem bałamutnym.Przyjęcie prawa magdeburskiego oznacza zastosowanie w Polsce tych reguł współżycia,które stanowiły własność i dorobek całego Zachodu, wywodzący się z rzymskich jeszczeurządzeń.Zresztą na prawie tym osiedlano często - zwłaszcza po wsiach - ludnośćautochtoniczną, rdzennie polską.Badania archeologiczne walnie pomagają przy obalaniupolitycznym celom służącej teorii, która głosiła, że Polacy i w ogóle Słowianie nie znali życiamiejskiego, nie wiedzieli nawet, co to jest miasto.Dopiero germańscy koloniści mielirzekomo nauczyć ich tego wszystkiego.Zastanawiające jednak, w jaki sposób można było głosić tę teorię, mając przed oczyma to,co się tu w Kaliszu znajduje między kościołem Zw.Gotarda a rzeką Prosną, na wprostwyniosłości Tyńca, gdzie już w pierwszych stuleciach po Chrystusie istniał ośrodekprzemysłowo-kupiecki.I jeszcze jedno godne zastanowienia: Po raz pierwszy Kalisz wymieniony został w Zarysiegeografii Ptolemeusza z Aleksandrii w II wieku naszej ery.Następna wzmianka o nimpochodzi z XII stulecia, a ściśle z 1106 roku.Tysiąc lat historii - ani jednego słóweczka wkronikach.I tak bywa.62IVAatwo zrozumieć niecierpliwość archeologów.Otworzyły się przed nimi nigdy dawniejnie spotykane - u nas ani nigdzie - możliwości, więc już by chcieli bez reszty je wyzyskać,wszystko w Polsce przewiercić i przekopać
[ Pobierz całość w formacie PDF ]