[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.A podróże Janisława i Gerwarda, podarunki dla dostojników Kurii, utrzymywanieswych ludzi w Awinionie, by na sprawy dawali baczenie.Król zamyślił się i zachmurzył.Sam nigdy nie liczył wydatków, bo czuł, że choćbymiał wydać ostatni grosz czy ostatni dech, nigdy Pomorza się nie wyrzecze.Zdziwienie jegoprzeszło w gniew, gdy Kazimierz powiedział:- Skoro margrafom za nic, jako mówicie, dali dziesięć tysięcy, to nam pewnikiemwięcej by dali.A
okietek odparł porywczo:- Ani za sto nie przedam ni jednego gródka.Bo z takowej frymarki właśnie państwonaszych przodków do tego doszło, że nikt się już z nim nie liczył.Kiedyś, gdy koronę tegokrólestwa kłaść będą na twoją głowę, zaprzysiąc musisz, jako i ja zaprzysiągłem, że niczego zziem do niego przynależnych nie uronisz, a utracone odbierzesz.Kazimierz milczał.A
okietek, sądząc, iż go stropił gniewnym odezwaniem, zagadnąłspokojnie:- O czym myślisz, synu?Zamiast odpowiedzieć, Kazimierz zapytał:- Dlaczego murowanych grodów nie stawiamy, skoro rzekliście, że Zakon tym silny,że gdzie stopę postawi, tam zamek?Pytanie znowu zastanowiło króla.Bystry chłopak wie zapewne, jaka będzieodpowiedz
, jeno nie śmie wprost wyjawić, że myśli inaczej niż ojciec.Król pohamował sięjednak.Lata szybko płyną, chciałby jak najrychlej doczekać wyręki i pomocy od syna, musząsię przeto wzajem rozumieć, a nie mogą bez obopólnej szczerości.- Sądzisz - odparł - że powinienem wziąć odstępne od Krzyżaków i za to zamkimurować, miast tracić pieniądz na zabiegi, które mi Pomorza nie oddadzą?Kazimierz nic nie odrzekł, jeno zarumienił się, a A
okietek, widząc, że utrafił, ciągnął:- Nie wstydaj się i nie lękaj.Raduje mnie, że myślisz o sprawach, o których możewkrótce rozstrzygać ci przyjdzie.Mów tedy ze mną nie jako syn z rodzicem, lecz jako ten,który będzie królem, z tym, który nim jest.Jać się za nieomylnego nie podaję, jeno pomnij, żedoświadczenie mam, którego tobie brak.Wiem ci też, że z cudzego trudno korzystać, ale uczsię.A
okietek przerwał, bruzdy na jego czole pogłębiły się, gdy podjął:- Gdyby pradziad twój, Konrad, miast trwonić siły na ubijaniu się o krakowską stolicę,na Prusów je skierował, i Prusy, i Pomorze byłyby dziś nasze.I nie byłoby tu przeklętychmnichów, którzy już na Węgrzech pokazali, do czego zmierzają.Alem i ja, o tym nie pomnąc,zezwolił wezwać pomocy Zakonu przeciw brandenburskim margrafom.Wolej bym czarnąśmierć przyzwał.Przyjdzie i odejdzie.A oni ostali.Umilkł i przez chwilę jakby coś w sobie ważył.Ciągnął:- Nie wstydam się przyznać do błędu, choć niełatwo wybierać między jednym złem adrugim.Zda się człeku, że Wybrał mniejsze, a jeno drogę wybrał łatwiejszą.W górę piąć się -mozolnie, a łacno się zmierza ku przepaści.Król jakby zapomniał, że mówi do pacholęcia; może mówi! sam do siebie:- Zrazu zdało się, że o Gdańsk jeno idzie, ninie wiem już że nie masz granickrzyżackiej zachłanności.Drogom zapłacił, by to zrozumieć.Zrozumieć musi każdy, ktopolską mową Boga chwali, a zrozumieć nie chcą nawet krewniacy.Leszek Zakonowi ziemięmichałowską przefrymarczył, Anastazja - przeprawy na Drwęcy, Wańko z Krzyżakiprzeciwko nam się sprzymierzył.Twarz A
okietka skurczyła się, mięśnie wyskoczyły na szczękach, żyły na skroniach.Niemal groz
nie zwrócił się do syna:- Nie pieniądze nam liczyć ni za tynami szukać bezpieczeństwa; zawziąć się: ichśmierć lub nasza! Ty pierwszy musisz to zrozumieć.Nie masz ugody o Pomorze, bo nienasyci niczym smoczej żarłoczności.Strawią jedno, sięgną po drugie.Jak Prusowie, naródnasz niewolnikiem stałby się na własnej ziemi.Po chwili milczenia król ciągnął spokojniej:- Nie zmamiłem złota, które na proces wydałem, choćbym nic więcej nie osiągnął, jakjeno to, że wielu zrozumie, iż za nic Krzyżakom prawo i sprawiedliwość, za nic układy ipergaminy.Ale nie odbuduje w jednym pokoleniu tego, co przez cztery burzono: jedności.Kazimierz jechał przy boku ojca w milczeniu.Król patrzył na niego badawczo.Chciałwiedzieć, czy syn zrozumiał.Zapytał po chwili:- Nad czym dumasz?- %7łe niewolnikom zajedno, kto im jarzmo nakłada.A
okietek patrzył przenikliwie na syna [ Pobierz całość w formacie PDF ]