[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Druga grupa wad wypływa z zastosowania naszego charakteru do życiowych stosunków iwytwarza dziwne rezultaty.Nieraz na przykład, spotykamy ludzi, którzy mówią: Ją tak kocham kraj i społeczeństwo, że poświęciłbym dla nich życie.W praktyce zaś z największym zdumieniem widzimy, że ludzie ci wprost nie lubią naszychkrajobrazów, a pogardzają chłopami, rzemieślnikami, handlarzami.Znaczy to, że ci ludzie niekochają rzeczywistego kraju i społeczeństwa, wśród których żyjemy i które stanowiąprawdziwą ojczyznę człowieka, ale są zakochani w jakimś umysłowym utworze złożonym zodległych wspomnień i nieokreślonych pragnień.Dlatego nierzeczywistego kraju ispołeczeństwa gotowi są naprawdę do ofiar i poświęceń, które jednak rzeczywistej ziemi i jejmieszkańcom najmniejszego nie przynoszą pożytku.Tej kategorii ludzi, skądinądszlachetnych i ukształconych, nikt nie wytłumaczy, że każdy z nich zrobiłby nierównie lepiej iwięcej dla dobra kraju, gdyby, zamiast ginąć nauczał bliz
nich czystości, jadania tanich apożywnych pokarmów, jakiegoś rzemiosła.NARZEKANIE MODELOWEGO SPOA
ECZEC
STWA.Krótko mówiąc, inteligencja nasza odwraca się i pogardza praktycznymi zadaniami życia.Rzecz prosta, że wobec takich spotrzeżeń musiały nasuwać mi się bardzo ważne pytania:Jakby powinno wyglądać modelowe, doskonale rozwinięte społeczeństwo i modelowy,doskonale rozwinięty człowiek? Czym nasz naród i nasi ludzie różnią się od podobnychideałów? Co powinniśmy robić, jakie przymioty w sobie rozwijać, ażeby zbliżyć się doideałów człowieka i społeczeństwa?A
atwo pojąć, że naród i człowiek wówczas tylko może istnieć, żyć, rozwijać się, kiedy chodzidrogami wyznaczonymi przez naturę, spełnia cele natury.Ale czy w rzeczywistości są takiedrogi i cele? Niewątpliwie są.Każda rzecz na świecie musi być jakąś, musi ulegać zmianom,musi działać na inne rzeczy.Jakość zaś może być doskonała lub niedoskonała, zmiany,którym rzecz ulega, mogą być dla niej korzystne lub niekorzystne, czyli szczęśliwe lubnieszczęśliwe, a nareszcie działanie, jakie ona wywiera na zewnątrz, może być dla innychrzeczy użyteczne lub szkodliwe.IDEAA
Y.Oto jest z
ródło trzech Ideałów, które uważam za najwyższe i najogólniejsze nie tylko wświecie ludzkim, lecz w całej naturze.Ideałami tymi są: Szczęście, Doskonałość,Użyteczność.Autor nie wymyślił ich, lecz tylko odkrył w zasadniczych i najogólniejszychstosunkach rzeczy w jakości, zmianach i działaniu.W pierwszej części niniejszej pracy starałem się bliżej określić najogólniejsze Ideały.Doskonałość polega na istnieniu rozmaitych części i własności, które tworzą całośćzorganizowaną, gdzie wszystko wspiera się wzajemnie.- 161 -Szczęście w istotach żywych wynika ze zmian wspierających życie, zdrowie i rozwój.Nareszcie Użyteczność, polega na takich czynach, które wywołują Szczęście i Doskonałość.W drugiej części wykazałem stosunek Ideałów do rozmaitych Dziedzin świata, a więc doWyrobów, Utworów, Natury, Człowieka i Społeczeństwa.Zastosowanie to szczególnie w dwunajważniejszych Dziedzinach, jakimi są: Człowiek i Społeczeństwo, pozwoliły nam odkryćnajwyższe Idee a zarazem najważniejsze Instytucje społeczne, jakimi są: Filozofia, Religia,Rząd, Nauka, Towarzyskość, Praca, Sztuka, Użycie i Sport wraz z ich przeciwieństwami,które w życiu społecznym tworzą chorobliwe zjawiska.WA%7łNOZ

KA%7łDEGO IDEAA
U.Istnieje bardzo upowszechniona opinia, że najwyższym celem życia a więc i najwyższymdążeniem człowieka powinno być Szczęście.Wbrew temu starałem się, jeżeli nie dowieść, toprzynajmniej zaznaczyć, że zarówno ludzie jak i społeczeństwa dążyć muszą dourzeczywistnienia wszystkich trzech Ideałów, żadnego nie pomijając.Każdy człowiek i każdynaród ma prawo być szczęśliwym, ma obowiązek być użytecznym i musi dążyć kudoskonałości.Gdy tego nie chce lub nie może czynić, życie jego i charakter jest okaleczały,potworny.Na pytanie, jakim sposobem w naszych duszach powinniśmy uporządkować Ideały?Odpowiedziałem, że pierwsze miejsce należy wyznaczyć Użyteczności, drugie Doskonałości,trzecie Szczęściu.Do takiego uporządkowania skłoniło mnie wiele powodów, spośród którychwymieniam następujące:Zaspokojenie głodu jest rodzajem szczęścia.Otóż, zanim człowiek osiągnie je musi zdobyćmateriał pokarmowy i przygotować go odpowiednio.Czyli człowiek pierwej musi spełnićjakieś czyny użyteczne, zanim zdobędzie odrobinę szczęścia.Też same zjawiska spotykamy,gdy chodzi o małżeństwo, o wiedzę, o nacieszenie się dziełami sztuki itp.Użyteczność jest fundamentem szczęścia, o niej musimy myśleć pierwej aniżeli o szczęściu.Czy jednak tylko o niej?Wyobraz
my sobie człowieka, który, za pomocą pracy, czyli użyteczności, już zdobyłmateriały pokarmowe, małżonkę, pieniądze, wiedzę.Ale gdyby wszystkich tych darówużywał bez pomiarkowania, gdyby się przejadał, upijał, popełniał rozpustę, przepracowywał,dlatego, że każde podobne nadużycie w danej chwili robiłoby mu przyjemność, czy człowiekten postępowałby rozsądnie? Bynajmniej, gdyż taki sposób życia doprowadziłby go do ruinyfizycznej i duchowej, skutkiem której jego Rozwój zostałby zahamowany.A zatem, nawet w chwili korzystania ze Szczęścia, jeszcze nie można poddawać mu się wzupełności, jeszcze trzeba myśleć o innym Ideale, mianowicie o Doskonałości.Gdy bowiemSzczęście nie prowadzi do Doskonałości, przestaje być Szczęściem i przeradza się wcierpienie, w upadek moralny.W planach naszych, po Ideale Użyteczności, należy się miejsce Doskonałości a dopiero po tejSzczęściu [ Pobierz całość w formacie PDF ]