[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.- Rosyjski prezydent często podkreśla: kraje WNB nie mają innego wyjścia niżintegracja"37.;Nikołajew intensywnie pracował, by powołać zjednoczę-;ne dowództwo ochrony zewnętrznych granic WNP, przy jed- noczesnym otwarciupaństw Wspólnoty.W połowie stycz-lj nią 1995 roku została zwołana w Moskwie narada komen-iadantów wszystkich szefów oddziałów granicznych państw j WNP, by przedyskutowaćmożliwość układu w sprawi granic.Jednak Ukrainie i Azerbejdżanowi traktat ten nie przypadł do gustu, zwłaszczawobec wydarzeń w Czeczenii, gdzie pięć tysięcy ludzi z oddziałów SamodzielnegoKauka-1 skieeo Okręgu Pogranicznego, wzmocnionych przez dziesięć grupzmotoryzowanych, wspierało żołnierzy rosyjskich38.Na spotkaniu przywódców WNP w stolicy Kazachstanu Al ina Acie, w lutym 1995roku, Azerbejdżan i Ukraina odrzu- :ciły warunki porozumienia o strzeżeniu zewnętrznych gra nic WNP39.POZA GRANICAMI ROSJI:SA
U%7łBY BEZPIECZEC
STWA W KRAJACH WNPProblemy graniczne państw WNP były ściśle związane z działalnością służbspecjalnych.To, co stało się z dawnymi strukturami KGB w państwach WNP, pokazuje wyraz
nie całościową politykę Rosji, mającą na celu scalenie tych kra jów w jedną, silną izdominowaną przez Moskwę całość (zob.tabela 2).Jak już napisałam w poprzednim rozdziale, działania Służby Wywiadu ZagranicznegoRosji były niejas200GRANICE ROSJI I POZA NIMITABELA 2.Służby specjalne w państwach WNP (z wyłączeniem Rosji), wrzesień 1995Państwowy Urząd BezpieczeństwaNarodowego Szef: Serż Sargizjan; mianowany w maju 1995Ministerstwo Bezpieczeństwa NarodowegoSzef: Namik Abbasow; mianowany w marcu1995Komitet Bezpieczeństwa Państwa (KGB)Szef: Władimir Jegorow; mianowany w lipcu1994Ministerstwo Bezpieczeństwa PaństwaSzef: Adtandil Joseliani; mianowanywe wrześniu 1995Komitet Bezpieczeństwa NarodowegoSzef: generał Sat Tokpakbajew; mianowanyw grudniu 1993Państwowy Komitet BezpieczeństwaNarodowegoSzef: generał Anarbek Bakajew; mianowanyw lutym 1992Ministerstwo Bezpieczeństwa NarodowegoSzef: generał Vasil Calmoi; mianowanyw lipcu 1992Ministerstwo BezpieczeństwaSzef: pułkownik Sajdanwar Kamołow;mianowany w sierpniu 1992 Komitet Bezpieczeństwa Narodowego Szef:Saparmurad Sejdow; mianowany w maju 1992Ukraińska Służba Bezpieczeństwa Szef: generał Wołodymyr Radczenko;mianowany w lipcu 1995Narodowa Służba BezpieczeństwaSzef: generał Rustam Inojatow; mianowanyw czerwcu 1995201.ROZDZIAA
SZ�STYne, co naturalne, gdyż SWR nie ujawniała swoich celói W każdym razie jednojest jasne - Rosja wciąż traktuje n wo powstałe państwa jako część swojegodominium i dale prowadzi swoją politykę za pomocą tradycyjnych metoc czyliwewnętrznego aparatu bezpieczeństwa z byłego KGB.3Pomimo wszystkich deklaracji na temat niepodległość i demokratycznychprzeobrażeń służby specjalne w krajać WNP nie zmieniły się wiele od 1991 roku.Większość pn cewników KGB utrzymała swoje stanowiska i pracowała przedtem zjedną różnicą - prześladowanie politycznych sydentów nie było oficjalnieprowadzone.Siatka powiązana między weteranami z KGB rozciągała się teraz po obu stro-H nachgranicy.Można by zapytać, dlaczego kierownictwo lityczne nowych państw pozwalało natakie ścisłe kontakty, mimo że zagrażały świeżo uzyskanej niepodległości?Przedelj wszystkim większość przywódców WNP rekrutowała siej z byłychkomunistów, którzy doszli do władzy jeszcze w cza-S sach radzieckich.Bez względu na funkcje, jakie sprawowali w swoich państwach, pozostawali lojalniw stosunku do Mo- i skwy.Po drugie, większość państw WNP była ściśle zależna i pnsnnrlarr7.n nr!Rnsn Pr fryecie wrę;7cl?państwa te nimogły osiągnąć politycznego i militarnego bezpieczeństwa bez pomocyMoskwy.NARODOWA SA
U%7łBA BEZPIECZEC
STWA UKRAINYUkraina, balansująca pomiędzy presją Moskwy a rozbu dzonymi aspiracjaminarodowymi, stała przed trudnym wy zwaniem.Jako trzecie największe państwo WNP, po Rosji i Kazachstanie, Ukraina, z dobrzewyposażoną armią i bro nią nuklearną, stanowiła kluczowy element w rozgrywce obliską zagranicę, a jej służbom specjalnym poświęcano szczególnie dużo uwagi.Jeszcze przed rozwiązaniem Związ ku Radzieckiego ukraińska Rada Najwyższa 20września 1991 roku wydała specjalną uchwalę, w której powołała no wą agencję wmiejsce ukraińskiej organizacji KGB.Zada niem nowej agencji, Ukraińskiej Służby Bezpieczeństwa202GRANICE ROSJI I POZA NIMI(SBU), było chronienie suwerenności państwa, jego konsty tucyjnychstruktur i integralności terytorialnej, a także przeciwdziałanie dywersyjnymakcjom obcych państw40.Uchwala ta była wyrazem nowych celów w dziedzinie bez pieczeństwa niepodległegopaństwa, ale pobrzmiewały w niej znajome nuty, znane z deklaracji starego KGB.Służba Bezpieczeństwa zachowała również dawną formę organizacyjną -dzieliła się na zarządy wywiadu, kontrwy wiadu i wywiadu wojskowego oraz zarządydo walki z ko rupcją, zabezpieczenia technicznego i dokumentacji, ana liz ispraw kadrowych.Delegatury SBU zastąpiły terytorial ne jednostki KGB41.Podobnie jak w przypadku nowej struktury bezpieczeństwa w Moskwie niektórefunkcje sta rego KGB zostały wyłączone z kompetencji nowej ukra ińskiej służby:ochrona łączności, wywiad elektroniczny i służby ochrony zostały podporządkowaneinnym organom państwowym lub utworzono nowe instytucje.Personel, li czący przedtem 18 000 osób, został zredukowany do poło wy42.Według oficjalnych oświadczeń działania SBU miały się zupełnie różnić odtego, co robił KGB.Nie mogło być ina czej, jeżeli wez
miemy pod uwagę silne pragnienie Ukraiń ców,by podkreślić swoją niezależność od Rosji, a także niemal powszechną nienawiśćdo KGB.Służba nie miała re krutować tajnych współpracowników ani prześladować dysydentów [ Pobierz całość w formacie PDF ]