[ Pobierz całość w formacie PDF ]
., I PR 223/74,OSNC 1975/7 8/127).Miarkowanie odszkodowania na podstawie zawarcia ugody międzypracodawcą a pracownikiem ze swojej istoty jest kwestią dobrowolną.Strony stosunku pracy mają co do zasady swobodę w zakresie obniża-nia odszkodowania i nie są ograniczone żadną granicą kwotową określo-ną przez ustawodawcę.Wysokość odszkodowania może być zatem obni-żona również przez sąd pracy, także w sytuacji gdy naprawienie szkodynastępuje na podstawie ugody sądowej.Nieuregulowanie w kodeksiepracy problematyki prawnej ugody uzasadnia stosowanie w tym zakre-Odpowiedzialność materialna pracownika25sie właściwych przepisów kodeksu cywilnego.W szczególności chodzitu o art.917 i 918 k.c.Przy zawieraniu ugody pracownik może zgodzić się na dokonywaniepotrącania z wynagrodzenia za pracę.Powinna to być zgoda pisemna.Pracownik wyrażający zgodę na potrącenia z wynagrodzenia za pracępowinien mieć świadomość wielkości długu.Przedmiotem zgody na po-trącanie mogą być tylko takie kwoty, które są należne zakładowi pracyi określone co do wysokości (por.uchwała SN z 4 paz
dziernika 1994 r.,I PZP 41/94, OSNP 1995/5/63).PRZYKłADZgoda na potrącenie z wynagrodzeniaPracownik został zatrudniony jako kierowca samochodu ciężarowego w spół-ce zajmującej się przewozem towarów.Przy zawieraniu umowy udzielono muogólnej informacji, z której wynikało, że pracodawca ustalił normy zużycia pa-liwa.Warunkiem zawarcia umowy o pracę było podpisanie przez zatrudnione-go oświadczenia, iż w przypadku przekroczenia (w przydzielonym mu samo-chodzie) norm zużycia paliwa wyraża zgodę na potrącenie z wynagrodzeniakwot odpowiadających cenie zakupu ponadnormatywnie zużytego paliwa.Taka zgoda pracownika nie spełnia warunków wynikających z art.91 k.p, gdyż dotyczy wie-rzytelności przyszłej i o nieokreślonej wysokości.Skutki niewykonania ugodyW razie niewykonania ugody przez pracownika, podlega ona wykonaniuw trybie przepisów kodeksu postępowania cywilnego po nadaniu jej klauzu-li wykonalności przez sąd pracy.Sąd pracy odmówi nadania klauzuli wykonalności ugodzie, jeżeli ustali,że jest ona sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego.Stworzona na gruncie kodeksu pracy możliwość przymusowej reali-zacji przez pracodawcę ugody zawartej z pracownikiem jest niewąt-pliwie ukierunkowana na interes pracodawcy, który został zwolnionyz konieczności występowania z powództwem o zapłatę odszkodowania.Na podstawie art.1211 k.p.pracodawca może w razie niewykonania ugodyprzez zatrudnionego wystąpić do sądu pracy o nadanie jej klauzuli wy-konalności.Niebezpieczeństwo wynikające z nadużywania przez pracodawcęswojej ekonomicznej przewagi i zawierania ugody naruszającej słuszny in-teres pracownika łagodzi natomiast jej sądowa kontrola, w ramach któreje-Biblioteka Gazety Prawnej26sąd bada, czy zawarta ugoda jest zgodna z przepisami prawa oraz zasadamiwspółżycia społecznego, oraz odmawia nadania jej klauzuli wykonalności,jeżeli ustali, że jest ona sprzeczna z prawem lub tymi zasadami.PRZYKłADPracodawca może przymusić pracownika na mocytytułu wykonawczegoPracownik wyraził zgodę na potrącanie z jego pensji 200 zł miesięcznie tytu-łem odszkodowania za wyrządzoną szkodę aż do wyczerpania roszczenia pra-codawcy w kwocie 2000 zł.Z uwagi na problemy osobiste, po zawarciu ugo-dy, pracownik cofnął zgodę na dokonywanie potrąceń z jego wynagrodzenia.Pracodawca bez zgody pracownika nie może dokonywać z jego wynagrodzenia potrą-ceń innych niż te, które zostały określone w przepisach kodeksu pracy.Może on jednakwystąpić do sądu o nadanie ugodzie klauzuli wykonalności.Po jej uzyskaniu zbędna bę-dzie zgoda pracownika, gdyż w granicach określonych w przepisach kodeksu pracy pra-codawca może dokonywać potrąceń z wynagrodzenia za pracę sum egzekwowanych namocy tytułu wykonawczego.Wystąpienie pracodawcy do sąduJeśli pracownik nie wyraża zgody na zawarcie ugody, pracodawca mamożliwość wystąpienia do sądu pracy z żądaniem odszkodowawczym.W zależności od dochodzonej kwoty właściwy będzie sąd rejonowy (gdykwota odszkodowania nie przewyższa 75000 zł) lub okręgowy.Pracodawcamusi pamiętać, że przy wnoszeniu pozwu zobowiązany będzie uiścić opłatęstosunkową (co do zasady w wysokości 5 proc.żądanego w pozwie odszkodo-wania).Uiszczona przez pracodawcę opłata stanowić będzie dla niego kosz-ty procesu, których zwrotu będzie mógł się domagać od przegrywającegosprawę w sądzie pracownika.Pracodawca może także  obok żądania głównego (odszkodowawczego)  do-magać się zasądzenia od pracownika odsetek ustawowych.Jak wskazał Sąd Naj-wyższy w wyroku z 27 maja 2004 r.(I PK 602/03, OSNP 2005/5/64), zasądzenieodsetek od odszkodowania z tytułu pracowniczej odpowiedzialności material-nej od dnia doręczenia pozwu (art.481 par.1 k.c.) nie jest sprzeczne z zasadamiwspółżycia społecznego (art.8 k.p.), zwłaszcza jeżeli długotrwałość procesu są-dowego została spowodowana zachowaniem pozwanego pracownika [ Pobierz całość w formacie PDF ]