[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Formy tego oddziaływania nogą być różne gwałtowne - strajk, demonstracja oraz pokojowe - petycje negocjacje inicjatywy ustawodawcze itp.Do omawianych podmiotów zaliczyć można: związki zawodowe, organizacje konsumentów, związki pracodawców, izby przemysłowe, czyli organizacje związane z pewną rolą ekonomiczną działające na rzecz gospodarki i funkcjonujących w niej podmiotów.Do omawianej grupy podmiotów zaliczyć również można partie polityczne, organizacje ekologiczne, związki wyznaniowe itp.Przedsiębiorstwo jest najbardziej charakterystycznym podmiotem gospodarki rynkowej.Jest ono jednostką gospodarczą która w oparciu o zaangażowane czynniki wytwórcze produkuje i sprzedaje dobra bądź też świadczy usługi dążąc do uzyskania nadwyżki przychodów nad wydatkami.Niezbędnym warunkiem działania przedsiębiorstw jest występowanie rynku.Do podstawowych kryteriów wyróżniania przedsiębiorstw zaliczyć można: 1) kryterium wielkości: małe, średnie, duże - przyjmując jako wyróżnik tego podziału liczbę zatrudnionych a także wielkość obrotów firmy segment rynku na którym dane przedsiębiorstwo działa.; 2) kryterium stylów zarządzenia; 3) kryterium własności: przedsiębiorstwa państwowe, spółdzielcze, prywatne.Przedsiębiorstwa prywatne małe właściciel jest kierownikiem, szereg małych, prywatnych przedsiębiorstw łączy się z sobą z wielu powodów, chodzi o: 1) wykorzystanie tzw.korzyści skali, które pojawiają się wówczas gdy wraz ze wzrostem produkcji jednostkowe koszty ulegają obniżeniu; 2) finansowe potrzeby produkcji które wymagają znacznie większych zasobów kapitału niż indywidualne osoby posiadają lub skłonne są ryzykować w dane przedsięwzięcie; łączenie się w spółki daje większą możliwość produkcyjnego wykorzystania oszczędności drobnych inwestorów.Obok spółek tworzonych na terenie danego kraju co raz częstszym zjawiskiem są spółki transnarodowe inaczej korporacje transnarodowe.Składają się one z firmy macierzystej oraz filii rozmieszczonych w różnych krajach.Pomiędzy firmą macierzystą a filiami mają miejsce trojakiego rodzaju powiązania: a) powiązanie informacyjne; b) powiązania kooperacyjne dokonujące się pomiędzy filiami; c) przepływy zysków (od filii do firmy macierzystej).Istnienie spółek transnarodowych wynika z kilku przyczyn: 1.umożliwiają one obniżkę kosztów wytwarzania ze względu na tańsze czynniki wytwórcze w danym kraju oraz kosztów transportu; 2.umożliwiają omijanie barier w handlu zagranicznym i wysokiej stopy podatkowej; 3.umożliwiają rozłożenie ryzyka działalności gospodarczej bo zaistniała strata w jednym przedsiębiorstwie wychodzącym w skład korporacji kompensowana jest przez zyski innych.Przedsiębiorstwa spółdzielcze powstają jako dobrowolne zrzeszenie osób prowadzących wspólną działalność gospodarczą w imieniu swoich członków.Specyfikacja spółdzielczości polega na tym że:1.członkowie spółdzielni mogą poza wkładem pieniężnym wnosić także środki produkcji i ziemię; 2.zarządzanie spółdzielnią opiera się na zasadach samorządowych, w spółdzielni obowiązuje zasada jeden członek jeden głos, bez względu na wartość wniesionych udziałów; 3.dokonuje się podziału nadwyżki ekonomicznej pomiędzy członków w oparciu o dwa kryteria: o bieżący wkład pracy członków (dochody z pracy) i wysokość wniesionego wkładu (tzw.dywidenda).Przedsiębiorstwa państwowe muszą istnieć w gospodarce rynkowej z wielu powodów.Przede wszystkim ze względu na cele strategiczne, obronne, ze względów społecznych, ze względu na nieopłacalność ekonomiczną pewnych dziedzin, które nie leżą w obszarze zainteresowania prywatnych podmiotów.Gospodarstwa domowe-wyodrębnione i ekonomiczne sam.mikropodmioty.Stanowią trwały element struktury podm.Specyficzne cechy to to, iż są głownie jednostkami działającymi w sferze spożycia, a nie bezpośrednim ogniwem produkcji społecznej.Strona dochodowa-składa się z dochodów z pracy, doch.z własności, za świadczeń tzw.opłaconych (renty, emerytury) świadcz.z funduszy, zasiłki, zapomogi.Strona konsumpcyjna-wydatki na zakup dóbr i usług oszczędności do instyt.finansowych opłacanie świadcz.społecznych, podatki.Strona ta jest funkcją dochod., choć w miarę wzrostu rozporządzanego dochodu i osiągnięcia pełnego standardu material.coraz większa część jego dochodu nie jest wydawana na konsumpcje lecz jest oszczędzana.Oznacza to że udział wydatków na konsump.maleje wówczas gdy dochód wzrasta.Czynniki pozadochodowe subiektywne-powodują iż wydatki gosp.domow.na konsumpcję są mniejsze niż by wynikało z ich możliwości dochod.Motywy tego mogą być różne np.tworzenie rezerw na nieprzewidziane okoliczności.Czynniki pozadochodowe obiektywne- są to czynniki o charakt.demograf.(struktura rodziny wg wieku, płci) oraz o charakt.społeczno-kultralnym (zawód, wykształcenie, miejsce pracy, wyznanie)Rola państwa w gospodarcePolityka czynnego oddziaływania Państwa na gospodarkę narodowa pojawiła się już w XVI-XVIIIw.Kształtujący się wówczas ustrój społ.-gospodarczy wymagał pomocy ze strony państwa poprzez protekcjonizm celny, system podatkowy, pożyczki państwowe, wojny domowe, wywłaszczanie chłopów, system kolonialny.Wówczas też państwo zakładało manufaktury, regulowało warunki pracy i płac, wprowadziła przymus pracy, budowała infrastrukturę ekonomiczna.Sytuacja zmieniła się w XVIII w., kiedy to kapitalizm był już w pełni ukształtowany.Rola państwa wg poglądów liberalizmu sprowadzać miała się do zabezpieczenia własności oraz do zapewnienia ładu i porządku publicznego.W XIX i na pocz.XX w.zasady liberalizmu panowały wewn.krajów kapitalist [ Pobierz całość w formacie PDF ]