[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Najmniejsze paÅ„stwa czÄ™sto poradziÅ‚y sobie najlepiej.Te które byÅ‚y tradycyjnie najbardziej zdecentralizowane i najmniej biurokratyczne w lepszej lub gorszej formie przetrwaÅ‚y sztorm, podczas gdy na drugim koÅ„cu spektrum, te które przez lata cierpiaÅ‚y od poważnych niedowÅ‚adów, zawaliÅ‚y siÄ™ kompletnie, co w pewnych przypadkach doprowadziÅ‚o do secesji najlepiej rozwiniÄ™tych regionów.Wszystko to razem powoduje, że pod wzglÄ™dem politycznej geografii Europa roku 2010 przedstawia sobÄ… dziwacznÄ… Å‚ataninÄ™ ksiÄ™stw, miast paÅ„stw, wÅ‚oÅ›ci wasalnych i kilku maÅ‚ych paÅ„stw narodowych, które przeżyÅ‚y zawieruchÄ™ z poczÄ…tku stulecia.UE ofiarÄ… braku legitymizmu rzÄ…dów narodowychPoszerzenie na wschód zaniechane po przystÄ…pieniu czterech krajów Europy Centralnej i WschodniejPonad tym poszarpanym krajobrazem góruje cokolwiek przymglona Unia Europejska.W gruncie rzeczy kryzys polityczny byÅ‚ potężnym ciosem dla procesu integracji europejskiej.RzÄ…dy z poczÄ…tku stulecia nie zyskaÅ‚y sÅ‚awy z racji swej troski o sprawy dÅ‚ugofalowe — wobec postÄ™pujÄ…cej erozji legitymizacji miaÅ‚y raczej tendencjÄ™ do ograniczania ambicji europejskich.Losy powiÄ™kszenia ku wschodowi stanowiÄ… najlepszÄ… ilustracjÄ™ tej tezy.W okresie 2001-2002 staÅ‚o siÄ™ oczywiste, że opinia publiczna w pewnych krajach obawia siÄ™, iż rozszerzenie Unii w kierunku Europy Centralnej i Wschodniej doprowadzi do wiÄ™kszego bezrobocia i wzrostu zorganizowanej przestÄ™pczoÅ›ci.RzÄ…dy starannie unikaÅ‚y poddania tej kwestii publicznej debacie.ByÅ‚y bardzo pÅ‚odne w wydawaniu zatroskanych oÅ›wiadczeÅ„ i inicjatywach dyplomatycznych, które spowalniaÅ‚y proces akcesji; na przykÅ‚ad wznawiajÄ…c ad infinitum dyskusje o kosztach rozszerzenia lub zamawiajÄ…c niezliczone raporty o krajach kandydujÄ…cych i ich stopniu przygotowania.Takie zachowania w żaden sposób nie umniejszaÅ‚y nieufnoÅ›ci szerokich rzesz spoÅ‚eczeÅ„stwa, ale za to niewÄ…tpliwie przyczyniÅ‚y siÄ™ do zwarzenia stosunków miedzy UniÄ… i jej sÄ…siadami.Skonfrontowane z nowÄ… seriÄ… przeszkód, tylko cztery kraje zdoÅ‚aÅ‚y pozostać na kursie i wejść do Unii.Inne kraje aplikujÄ…ce zostaÅ‚y na dÅ‚ugo osÅ‚abione — ich populacje, wyczerpane piÄ™tnastoma latami poÅ›wiÄ™ceÅ„ i ekonomicznych niesprawiedliwoÅ›ci, nie byÅ‚y przygotowane, aby jeszcze dÅ‚użej wysÅ‚uchiwać obietnic jaÅ›niejszej przyszÅ‚oÅ›ci.Reformy wyhamowaÅ‚y, aktywność gospodarczÄ… i inwestycje straciÅ‚y rozmach, a Europa Centralna i Wschodnia zanurzyÅ‚y siÄ™ w dÅ‚ugookresowej ekonomicznej i politycznej niestabilnoÅ›ci.KlÄ™ska poszerzenia pogarsza politycznÄ… i ekonomicznÄ… stabilność regionuOceniajÄ…c te wydarzenia z obecnej perspektywy wypada powiedzieć, że sama Unia wciąż pÅ‚aci wysokÄ… cenÄ™ za niepowodzenie rozszerzenia.Po pierwsze, utraciÅ‚a na dÅ‚ugo wiarygodność na scenie miÄ™dzynarodowej i zantagonizowaÅ‚a swoich bliskich sÄ…siadów.SpoÅ‚eczeÅ„stwa Centralnej i Wschodniej Europy czujÄ…, że inni Europejczycy, wÅ‚Ä…czajÄ…c w to nowe paÅ„stwa czÅ‚onkowskie, zostawili ich swemu losowi, a ich rzÄ…dy przy każdej okazji dumnie oÅ›wiadczajÄ…, że przestÄ…pienie do Unii nie jest już jednym z ich priorytetów, a jednoczeÅ›nie próbujÄ… budować dwustronne przymierza dyplomatyczne z dużymi paÅ„stwami czÅ‚onkowskimi, w szczególnoÅ›ci z Niemcami.Po drugie, niestabilność krajów sÄ…siednich stwarza bezpoÅ›rednie zagrożenia dla bezpieczeÅ„stwa samej Unii.Najpoważniejszym z nich jest obecnie miÄ™dzynarodowa przestÄ™pczość, która zaciska swe kleszcze na krajach Europy Centralnej i przelewa siÄ™ do paÅ„stw UE, które z nimi graniczÄ….Ponadto, jeÅ›li perspektywy ekonomiczne regionu pozostanÄ… tak marne jak obecnie, to bÄ™dziemy zapewne Å›wiadkami pogorszenia siÄ™ stosunków miÄ™dzy samymi krajami Europy Centralnej i Wschodniej, co może doprowadzić do odrodzenia sporów etnicznych i Å›rodowiskowych, zwÅ‚aszcza na BaÅ‚kanach i nad Morzem Åšródziemnym
[ Pobierz całość w formacie PDF ]