[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Po pierwsze, musimyprzyjąć do wiadomości fakt, że sam akt obserwacji przedmiotu zmienia go i że obserwator jest wnajzupełniej realnym sensie częścią eksperymentu - nie ma mechanizmu zegarowego, który tykaniezależnie od tego, czy patrzymy na niego czy nie.Po drugie, wszystko, co znamy, to wynikieksperymentów.Możemy spojrzeć na atom i stwierdzić, że elektron jest w stanie A, następniespojrzeć ponownie i znalez
ć elektron w stanie B.Zgadujemy, że elektron przeskoczyÅ‚ z A do B, byćmoże wskutek naszego patrzenia na niego.W gruncie rzeczy nie możemy nawet być pewni, że toten sam elektron i nie możemy nic powiedzieć o tym, co robiÅ‚ w czasie, gdy na niego niepatrzyliÅ›my.To, czego możemy siÄ™ dowiedzieć z eksperymentów lub z równaÅ„ teorii kwantowej, toprawdopodobieÅ„stwo, że jeÅ›li za pierwszym razem ukÅ‚ad byÅ‚ w stanie A, to przy powtórnymspojrzeniu znajdziemy go w stanie B.Absolutnie nic nie potrafimy powiedzieć o tym, co siÄ™ dziaÅ‚o,gdy nie patrzyliÅ›my na ukÅ‚ad, ani o tym, w jaki sposób ukÅ‚ad przechodzi ze stanu A do B (jeÅ›li wogóle to robi). PrzeklÄ™te przeskoki kwantowe", które tak niepokoiÅ‚y Schrödingera, to tylko iwyÅ‚Ä…cznie nasza interpretacja tego, co siÄ™ dzieje i dlaczego otrzymujemy dwie różne odpowiedzi wtym samym eksperymencie; i jest to interpretacja faÅ‚szywa.Czasami obiekt jest w stanie A,czasami w B?, a pytanie, co jest pomiÄ™dzy, albo w jaki sposób nastÄ™puje przejÅ›cie z jednego stanudo drugiego, jest caÅ‚kowicie pozbawione sensu.Jest to fundamentalna wÅ‚asność Å›wiata kwantów.Dostatecznie interesujÄ…ca jest ograniczonośćnaszej wiedzy o tym, co elektron robi, gdy patrzymy na niego, ale Å›wiadomość, że nie mamypojÄ™cia o tym, co robi, gdy naÅ„ nie patrzymy, jest absolutnie szokujÄ…ca.W latach trzydziestych sir Arthur Eddington w swojej książce The Philosophy of PhysicalScience przedstawiÅ‚ kilka spoÅ›ród najlepszych fizycznych przykÅ‚adów ilustrujÄ…cych znaczenie tychograniczeÅ„.Bardzo sugestywny, burzÄ…cy stereotypowe oczekiwania i niepokojÄ…cy w swej prostociewywód Eddingtona podkreÅ›la, że to, co widzimy i czego  dowiadujemy" siÄ™ z eksperymentów, jestsilnie zabarwione przez nasz sposób postrzegania rzeczywistoÅ›ci.Przypuśćmy, mówi Eddington,że artysta rzez
biarz powie nam, że w bloku marmuru  ukryty" jest kształt ludzkiej głowy.Nonsens,brzmi odpowiedz
.Jednak rzez
biarz odłupuje marmur i wydobywa zapowiedzianą formę, zapomocą tak mało precyzyjnych narzędzi jak młotek i dłuto.Czy w ten właśnie sposób Rutherford odkrył" jądro atomowe?  Odkrycie to nie wykracza poza fale, do których sprowadza się naszawiedza o jądrze" mówi Eddington, gdyż nikt nigdy nie widział jądra atomu.To co widzimy, to wynikieksperymentów, które następnie interpretujemy jako jądro.Nikt nie widział pozytronu, zanim Diracnie zasugerował jego istnienia.Fizycy twierdzą dzisiaj, że znają więcej tak zwanych elementarnychcząstek, niż mamy różnych pierwiastków na tablicy okresowej.W latach trzydziestych fizykówintrygowała możliwość istnienia jeszcze jednej cząstki - neutrina - potrzebnego do wyjaśnieniasubtelności związanych z oddziaływaniem spinów w pewnych rozpadach radioaktywnych. Teorianeutrina nie robi na mnie dużego wrażenia" - powiedział Eddington -  nie wierzę w neutrina",109jednak  czy ośmielę się powiedzieć, że fizycy eksperymentalni nie będą mieli dość fantazji, abystworzyć neutrino?"Od tego czasu neutrina rzeczywiście zostały  odkryte" i to w trzech różnych odmianach (plus ichtrzy różne antyodmiany), a kolejne odmiany są wciąż postulowane.Czy wątpliwości Eddingtonanależy zatem traktować dosłownie? Czy jest możliwe, że jądro atomowe, pozytron i neutrinorzeczywiście nie istniały, zanim eksperymentatorzy nie odkryli właściwego dłuta, aby wydobyć ichformę? Tego rodzaju spekulacje są sprzeczne ze zdrowym rozsądkiem, nie mówiąc już o poczuciurzeczywistości.Jednak w świecie kwantów są to bardzo sensowne pytania.Jeśli zastosujemy sięściśle do przepisu z kwantowej książki kucharskiej, możemy przeprowadzić eksperyment dający wrezultacie pewien zestaw wskazań na licznikach i przyrządach, które z kolei my interpretujemy jakodowód istnienia pewnego rodzaju cząstki.Prawie za każdym razem uzyskujemy ten sam modelwskazań, ale interpretacja jest jedynie tworem naszego umysłu - równie dobrze może być onatylko złudzeniem.Równania nic nam nie mówią o tym, co cząstki robią, gdy na nie nie patrzymy, aprzed Rutherfordem nikt nigdy nie obserwował jądra atomowego i przed Dirakiem nikt nigdy niewyobrażał sobie pozytronu.Jeżeli nie możemy powiedzieć, co robi cząstka, gdy na nią niepatrzymy, nie możemy także powiedzieć, czy w ogóle istnieje, gdy na nią nie patrzymy, a zatemmożemy równie dobrze stwierdzić, że jądra atomowe i pozytrony nie istniały przed początkiemdwudziestego stulecia, ponieważ nikt ich wtedy nie obserwował.W świecie kwantów otrzymujemyto, co widzimy74 i nic nie jest rzeczywiste [ Pobierz całość w formacie PDF ]